Α. Με την εγκύκλιο 33/2022 του e-ΕΦΚΑ με την οποία κοινοποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 75 του ν. 4826/21 που αντικαθιστούν αυτές του άρθρου 55 του ν. 4509/2017, με τις οποίες ρυθμίζονται θέματα ασφάλισης των αμειβομένων με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Τίτλοι Κτήσης) σε συνδυασμό με τις σχετικές διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας, παρ. 3, άρθρο 21, ν. 4172/2013, όπου προβλέπεται ότι «Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου ως επιχειρηματική συναλλαγή θεωρείται κάθε μεμονωμένη πράξη με την οποία πραγματοποιείται συναλλαγή ή και η συστηματική διενέργεια πράξεων στην οικονομική αγορά με σκοπό την επίτευξη κέρδους. Κάθε τρεις ομοειδείς συναλλαγές που λαμβάνουν χώρα εντός ενός εξαμήνου θεωρούνται συστηματική διενέργεια πράξεων.», επήλθαν σημαντικές αλλαγές στην ασφάλιση των αμειβόμενων με παραστατικό παρεχόμενων υπηρεσιών.
Β. Σύμφωνα με την παρ. 1,5, άρθρο 39 της ΠΟΛ 1003/2014: «Ως ευκαιριακή παρεπόμενη δραστηριότητα χαρακτηρίζεται η δραστηριότητα που δεν ασκείται κατά σύστημα και αποδεικνύεται από τα πραγματικά περιστατικά. Τέτοια πραγματικά περιστατικά αποτελούν ιδίως η συνέχεια ή μη της άσκησης της δραστηριότητας αυτής, η ύπαρξη ιδιαίτερης επαγγελματικής εγκατάστασης, η ύπαρξη ιδιαίτερου εξοπλισμού και μηχανικών μέσων για την παροχή των υπηρεσιών αυτών ή την παραγωγή των αγαθών ή απόκτηση αγαθών με σκοπό τη μεταπώληση, και γενικότερα το εάν η παροχή των υπηρεσιών αυτών ή των αγαθών, έχει τα χαρακτηριστικά της οργανωμένης επιχείρησης».
Ενδεικτικές περιπτώσεις που εμπίπτουν στην περίπτωση (β) της παραγράφου 1 του άρθρου 39 είναι:
α) Τα φυσικά πρόσωπα όπως φοιτητές, νοικοκυρές, άνεργοι κλπ, που συμβάλλονται με εταιρείες ερευνών με συμβάσεις έργου ή όχι.
β) Τα φυσικά πρόσωπα που διενεργούν πωλήσεις με το σύστημα της κατ΄ οίκον επίδειξης, ως αντιπρόσωποι πωλητές (dealers).
γ) Οι ιδιωτικοί ή δημόσιοι υπάλληλοι, φοιτητές, μεταπτυχιακοί φοιτητές, υποψήφιοι διδάκτορες κ.λ.π οι οποίοι μετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα επιχορηγούμενα ή μη, τα οποία εκτελούνται τόσο από πρόσωπα υπόχρεα του νόμου αυτού, όσο και από διάφορους φορείς.
δ) Οι διερμηνείς ή μεταφραστές.
Γ. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 243 του ν. 4957/2022, όπου ορίζεται ότι: «Για την απασχόληση δημοσίων υπαλλήλων σε έργα/προγράμματα των Ε.Λ.Κ.Ε. των Α.Ε.Ι. δεν καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) για κύρια σύνταξη και υγειονομική περίθαλψη, παροχές σε είδος και σε χρήμα, σύμφωνα με το άρθρο 55 του ν. 4509/2017 (Α’ 201).», διευκρινίζεται ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι που μετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα εξαιρούνται της καταβολής ασφαλιστικών εισφορών υπέρ (e-Ε.Φ.Κ.Α.).
ΝΕΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΕΞΟΦΛΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΠΠΥ – ΤΙΤΛΟΣ ΚΤΗΣΗΣ) ΜΕ ΙΣΧΥ ΑΠΟ 31.01.2023
Δ. Από 31.01.2023 και εξής τα αιτήματα σύναψης σύμβασης με Π.Π.Υ., στο πλαίσιο υλοποίησης έργων θα υποβάλλονται έχοντας μέγιστη διάρκεια σύμβασης έως 2 μήνες ανά εξάμηνο και μέγιστο αριθμό συμβάσεων έως 2 συμβάσεις ανά εξάμηνο (Α εξάμηνο: Ιανουάριος – Ιούνιος, Β εξάμηνο: Ιούλιος – Δεκέμβριος), σωρευτικά για όλα τα έργα, με ημερομηνία έναρξης του χρονικού διαστήματος της σύμβασης την 15η ημέρα ή την 1η ημέρα του μήνα που έπεται από την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος.
Ε. Των ρυθμίσεων της παρ. Δ εξαιρείται η απασχόληση φυσικών προσώπων για διδακτικό έργο, η απασχόληση των οποίων έχει χαρακτηριστικά ευκαιριακής και παρεπόμενης δραστηριότητας που δεν ασκείται κατά σύστημα και δεν έχει συνέχεια, η οποία δύναται να είναι μεγαλύτερου χρονικού διαστήματος σύμφωνα με την φύση του έργου π.χ. Ακαδημαϊκή Εμπειρία, Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, Ξενόγλωσσα Προγράμματα Σπουδών, Ενισχυτική Διδασκαλία, ΚΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.
ΣΤ. Οι συμβάσεις των ευκαιριακά και παρεπόμενα απασχολούμενων πρέπει να εξοφλούνται έως δύο (2) φορές το εξάμηνο, δηλαδή μπορούν να εκδίδονται έως 2 Π.Π.Υ. ανά εξάμηνο σωρευτικά. Σε διαφορετική περίπτωση η συναλλαγή αυτή θεωρείται επιχειρηματική δραστηριότητα. Οπότε, δεν δύναται να συνάπτονται συμβάσεις Φυσικών προσώπων αμειβομένων με Π.Π.Υ. σε περίπτωση που η πρόσκληση για σύναψη σύμβασης στο πλαίσιο υλοποίησης έργου προβλέπει διάστημα απασχόλησης μεγαλύτερο του παραπάνω ορισθέντος (διάρκεια έως 2 μήνες ανά εξάμηνο), το οποίο σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία πρέπει να έχει χαρακτηριστικά ευκαιριακής και παρεπόμενης δραστηριότητας που δεν ασκείται κατά σύστημα και δεν έχει συνέχεια.
Ζ. Το όριο των δέκα χιλιάδων ευρώ (10.000,00€) ανά έτος αθροιστικά για όλες τις συμβάσεις με Π.Π.Υ. ενός φυσικού προσώπου δεν μεταβάλλεται.
Η. Ο χρόνος ασφάλισης των παραπάνω απασχολούμενων λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης μη μισθωτών (πρώην ΟΑΕΕ) και δεν μπορεί να υπερβαίνει τον ένα πλήρη μήνα ασφάλισης (25 ημέρες ασφάλισης) ανά παραστατικό. Ο χρόνος ασφάλισης ανεξάρτητα του χρονικού διαστήματος της σύμβασης αφορά στο μήνα έκδοσης του Π.Π.Υ. και υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις της με αριθμ. 33/2022 εγκυκλίου.
Περαιτέρω προκειμένου να απεικονισθεί ορθά ο χρόνος της ασφάλισης των συγκεκριμένων προσώπων (υποχρέωση του ΕΛΚΕ ΔΠΘ) και για να είναι δυνατή η εξόφληση που αφορά σε πρόσωπο αμειβόμενο με παραστατικό παρεχόμενων υπηρεσιών θα πρέπει να υπάρχει το αντίστοιχο ταμειακό υπόλοιπο στο έργο, το οποίο και θα δεσμεύεται.
Παραδείγματα:
Ευκαιριακά απασχολούμενος αμειβόμενος με Π.Π.Υ., διαστήματος από 01/02/2023 έως 31/03/2023 και συνολικού ποσού 3.500,00€.
Για τον υπολογισμό εισφορών κλάδου κύριας
σύνταξης με τα δεδομένα
του παραδείγματος ισχύουν : 2.500,00€ Χ 23,6%, (Φ.Ε., Χαρ/μο & ΟΓΑ Χαρ/μου)
= 1.910,00€ καθ. Αξία Χ 13,33%=254,60€, όπου τίθεται ο περιορισμός της 1ης
ασφαλιστικής (155,00€) για τον κλάδο κύριας σύνταξης.
Για εισφορές υγειονομικής περίθαλψης αντίστοιχα
έχουμε τον ακόλουθο
υπολογισμό εισφοράς, ανά Π.Π.Υ. : 2.500,00€ Χ 23,6% = 1.910,00€ καθ. Αξία Χ
6,95% = 132,75€, όπου τίθεται ο περιορισμός της 1ης ασφαλιστικής (55,00€) για
τον κλάδο υγειονομικής περίθαλψης.
Υπέρ ΕΦΚΑ συνολικά θα αποδοθεί ποσό 210,00€ (155,00€ & 55,00€), το οποίο θα παρακρατηθεί από το συνολικό ποσό του Π.Π.Υ. (2.500,00€).
Συνεπώς το καθαρό ποσό της αμοιβής του απασχολούμενου που θα κατατεθεί από τον ΕΛΚΕ στον τραπεζικό του λογαριασμού από το Π.Π.Υ. συνολικής αξίας (2.500,00€) θα είναι (1.700,00€) και οι ημέρες ασφάλισης για την μισθολογική περίοδο Μαΐου (μήνας έκδοσης Π.Π.Υ.) θα είναι 25.
Για τον υπολογισμό εισφορών κλάδου κύριας
σύνταξης με τα δεδομένα
του παραδείγματος ισχύουν : 1.000,00€ Χ 23,6%, (Φ.Ε., Χαρ/μο & ΟΓΑ Χαρ/μου)
= 764,00€ καθ. Αξία Χ 13,33%=101,84€, το οποίο δεν υπερβαίνει το ύψος της
μηνιαίας εισφοράς της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας (155,00€).
Για εισφορές υγειονομικής περίθαλψης αντίστοιχα
έχουμε τον ακόλουθο
υπολογισμό εισφοράς, ανά Π.Π.Υ. : 1.000,00€ Χ 23,6% = 764,00€ καθ. Αξία Χ 6,95%
= 53,10€ το οποίο δεν υπερβαίνει το ύψος της μηνιαίας εισφοράς της 1ης
ασφαλιστικής κατηγορίας (55,00€).
Υπέρ ΕΦΚΑ συνολικά θα αποδοθεί το ποσό των 154,94€ (101,84€ & 53,10€), το οποίο θα παρακρατηθεί από το συνολικό ποσό του Π.Π.Υ.(1.000,00€)
Οι ημέρες ασφάλισης θα υπολογιστούν σύμφωνα με τον παρακάτω τύπο:
Εισφορές κλάδου κύριας σύνταξης Χ 25 / 155
Συνεπώς το καθαρό ποσό της αμοιβής του απασχολούμενου που θα κατατεθεί από τον ΕΛΚΕ στον τραπεζικό του λογαριασμού από το Π.Π.Υ. συνολικής αξίας (1.000,00€) θα είναι (609,06€) και οι ημέρες ασφάλισης για την μισθολογική περίοδο Ιουνίου (μήνας έκδοσης Π.Π.Υ.) θα είναι 17 (101,84€ Χ25/155).
Ομοίως γίνεται ο υπολογισμός των εισφορών και του αναλογούντος χρόνου ασφάλισης σε εφάπαξ εξόφληση της σύμβασης.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ερευνών του ΕΛΚΕ ΔΠΘ
Καθηγητής Γεώργιος Μπρούφας
Αντιπρύτανης ΔΠΘ